پایش پارامتریک رویدادهای گردوغبار

ترکیب پارامترهای باد و رطوبت خاک تأثیر به سزایی در شکل‌گیری غبار در یک منطقه خاص دارد. به این شکل که هر چه از میزان رطوبت خاک کاسته شود و سرعت باد افزایش یابد، احتمال وقوع پدیده گردوغبار نیز افزایش می‌یابد. این مسئله در مناطق با پوشش گیاهی ضعیف، بیشتر از مناطق دیگر به چشم می‌خورد. حال اگر کاهش رطوبت خاک در پهنه‌های آبی مانند تالاب‌ها و در اثر کاهش سطح آب اتفاق بیافتد، با توجه به اینکه جنس خاک نیز از نوع خاک سبک است، احتمال بلند شدن خاک و شکل‌گیری گردوغبار نیز افزایش می‌یابد.

شکل‌های زیر نشان دهنده وضعیت رطوبت خاک و شدت گردوغبار روزانه در منطقه سیستان و بلوچستان در جنوب شرقی ایران بوده و نمودار نیز وضعیت سرعت باد، رطوبت خاک و غبارآلود بودن یا نبودن روزهایی خاص از سال‌های 2015، 2016 و 2017 را نشان می‌دهد. از مقایسه وضعیت در روزهای 23/04/2016 و 07/04/2017 و یا 12/06/2016 و 16/09/2016 می‌توان به این جمع بندی رسید که در سرعت باد یکسان، افزایش درصد کمی رطوبت خاک می‌تواند از وقوع رویداد گرد و غبار جلوگیری کند. لذا بررسی بلندمدت همبستگی این دو پارامتر با وقوع طوفان‌های گردوغبار می‌تواند در استخراج حدود آستانه این متغیرها برای ایجاد طوفان‌های گردوغبار راه‌گشا باشد.